Sunday, May 12, 2019

ටෝර්පිඩෝ ප්‍රහාරයෙන් ගැලවුණු බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් කණ්ඩායම

1939 වසරේ දී බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් ක්‍රීඩකයින්ගේ එංගලන්ත සංචාරය යෙදී තිබිණි. ඒ වනවිට එංගලන්තයේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ විවාදාත්මක මාතෘකාව වුයේ පන්දු 8 කින් සමන්විත පන්දුවාරය සහ එහි වාසි සහ අවාසියි. නමුත් ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවෙන් එපිට දේශපාලනිකව මහා බ්‍රිතාන්‍යය සිටියේ යුධමය තත්ත්වයක් මත යි. ගිනිකන්දක් විදාරණය වීමට පෙර පවතින තත්ත්වය ට සමානවම මහා බ්‍රිතාන්‍යයත් සිටියේ එවැනි කාල පරිච්ඡේදයක් පසුකරමිනි. මේ අතරතුර කොදෙව් ක්‍රීඩකයින්ගේ ටෙස්ට් සංචාරය ද සැලකිය යුතු ප්‍රේක්ෂක අවධානයක් දිනාගනිමින් තිබිණි.
Image Courtesy: Wisden.com
ලෝඩ්ස් ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගනයේ පැවති ටෙස්ට් තරගයේ දී කොදෙව් ක්‍රීඩකයින්ගේ දක්ෂතා ඉහළ මට්ටමක පැවතියහ. "කළු බ්‍රැඩ්මන්" යන අන්වර්ථ නාමය හෙබි ජෝර්ජ් හෙඩ්ලි ඉනිම් දෙකේ දී ම ශතක රැස්කරමින් එවැනි දක්ෂතාවයක් ලෝඩ්ස් ක්‍රීඩාංගනයේ දී දැක්වූ ප්‍රථමයා බවට පත්විය. තරගයේ ජයග්‍රහණය එංගලන්ත ක්‍රීඩකයින් කඩුලු 8 කින් හිමිකරගත්හ. මැන්චෙස්ටර් හි පැවති ටෙස්ට් තරගය සහ ඕවල් හි පැවති ටෙස්ට් තරගය ජය පරාජයකින් තොරව අවසන් වූ පසු කොදෙව් ක්‍රීඩකයින් හට මුහුණ දීමට තවත් පළමු පෙළ තරග කිහිපයක් යෙදී තිබිණි. 
Image Courtesy: ESPN Cricinfo
නමුත් ඒ වනවිටත් මහා බ්‍රිතාන්‍යයේ ප්‍රධාන පෙළේ නගර සියල්ලම පාහේ දැඩි ආරක්ෂාවක් සැපයීම, කුඩා ළමුන් ඉවත් කිරීම, ගුවන් මගින් බෝම්බ හෙලීමේ අවධානමක් ද පැවති හෙයින් ඒ සඳහා ආවරණ සැපයීම වැනි ප්‍රබල යුද්ධයකයට සුදානම් වීමේ ලකුණු දක්නට ලැබුණු අතර කෙන්ට් ප්‍රාන්තයේ ක්‍රීඩකයින් සමඟ අගෝස්තු මස 30 වන දා පැවැත්වීම නියමිතව තිබු තරගය ද අහෝසි කළ බවට කෙන්ට් බලධාරීන් දැනුම් දෙන ලදී. එයට ප්‍රධානම හේතුව වූයේ ඔවුන්ගේ ක්‍රීඩකයින් යුද්ධයේ රාජකාරි සඳහා කැඳවූ  බව මෙන්ම සමහර ක්‍රීඩකයින් හමුදාවට නවක නිලධාරින් ලෙස බැඳීමයි. එමෙන්ම ඔවුනට  ක්‍රීඩා කරවීමට ක්‍රීඩකයින් 11ක් නොමැති වීමත් මෙයට හේතු විය.

මේ නිසාම තරගාවලි සංවිධායකයින් සහ බලධාරීන් තරගාවලිය අහෝසි කිරීමට තීරණය කළ අතර බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් ක්‍රීඩකයින් කැරිබියන් දූපත් කරා යෑමට ලක ලැහැස්ති විය. ලැරී කන්ස්ටන්ටයින් සහ මැනි මාර්ටින්ඩේල් ක්‍රීඩකයින් දෙදෙනා හැර අනෙක් ක්‍රීඩකයින් සහ නිලධාරින් ඔවුන්ට යා හැකි ප්‍රථම නෞකාවෙන් ම අගෝස්තු 26 වන දින එංගලන්තයෙන් පිටත් ව ගියේ ලිවර්පූල් හි සිටයි. කැනේඩියානු පැසිෆික් සේවාව ට අයත් මොන්ට්‍රොස් (SS Montrose) දුම් නෞකාවෙන් පිටත් ව ගිය ඔවුන් ට එම නෞකාව මඟහැරුනේ නම් ඉන් පසුව යාත්‍රා කිරීමට නියමිතව තිබුනේ ඇතීනියා (SS Athenia) නෞකාවයි. එය සැප්තැම්බර් මස පළමු වැනිදා පිටත්ව යාමට නියමිතව තිබිණි. 
Sinking SS Athenia, Image Courtesy: Royal-Navy
සැප්තැම්බර් මස 3 වනදා පෙරවරු 11.15 ට මහා බ්‍රිතානයේ අගමැති නෙවිල් චැම්බර්ලන් විසින් ජර්මනියේ පෝලන්ත ආක්‍රමණයට එරෙහිව යුධ ප්‍රකාශ කරන ලදී. පහත ඇත්තේ අගමැති චැම්බර්ලන් විසින් ගුවන් විදුලිය හරහා මහජනයාට යුද්ධය (දෙවන ලෝක යුද්ධය) නිල වශයෙන් ආරම්භ වූ බවට ප්‍රකාශ කිරීම යි.

සැප්තැම්බර් 3 වන දා කොදෙව් ක්‍රීඩකයින් කැනඩාවේ මොන්ට්‍රියල් හි ආරක්ෂිතව ගොඩ බසින ලද අතර කොදෙව් ක්‍රීඩකයින් ගමන් කිරීමට ඉඩක්ව තිබු ඇතිනියා නෞකාව ඒ වනවිට පුද්ගලයින් 1100ක් සමඟ ග්ලාස්ගොව් හි වරායෙන් නික්ම වී ලිවර්පූල් සහ බෙල්ෆාස්ට් හි කෙටි කාලයකට නැංගුරම් ලා නැවත මොන්ට්‍රියල් බලා යාත්‍රා වෙමින් තිබිණි. එදින සවස් කාලය වන විට ඇතිනියා නෞකාව "රෝකොල්" හි දකුණු දෙසින් නාවික සැතපුම් 60කට එපිටින් සහ අයර්ලන්තයේ "ඉනිස් ට්‍රා හෝල්" හි සිට වයඹ දිගින් නාවික සැතපුම් 200ක් පමණ එපිටින් යාත්‍රා වෙමින් තිබී ඇත.

ජර්මනියට අයත් "German Submarine U-30" සබ්මැරීනය හෝ U-Boat ලෙස සැලකෙන ප්‍රහාරක බෝට්ටුව ට සවස 4.30 ට පමණ මෙම ඇතිනියා නෞකාව නිරීක්ෂණයට ලක්වූ අතර නෞකාවේ ගමන් මාර්ගය සැක සහිත වීම (ඇතිනියා නෞකාව, එම ගමන අතරතුර, අනෙක් වෙළඳ සහ මගී නෞකාවන් ගමන් කරන නාවික මාර්ගයන් මග හැර යාත්‍රා කිරීම), නැවේ වර්ණය තද පැහැයක් ගැනීම, නෞකාව පැයට නොට් 15 ක වේගයෙන් ගමන් කරන අතරතුර ZIG-ZAG රටාවට යාත්‍රා වීම  වැනි හේතුන් නිසා (එවැනි නෞකාවක් සෙබළුන් රැගත් හෝ යුධමය එකක් වීමේ සම්භාවිතාවය ඉහළ වීම නිසා) U-30 බෝට්ටුවේ අණදෙන නිලධාරි ෆ්‍රිට්ස්z ජූලියස් ලෙම්ප් විසින් ඇතිනියා නෞකාවට ටෝර්පිඩෝ ප්‍රහාර 2ක් එල්ල කිරීමට අණ දෙන ලදී. පස්වරු 7.40 ට පමණ මෙම ප්‍රහාර එල්ල වූ අතර මුල් ප්‍රහාරයෙන් නැවේ එංජින් කාමරය ට සහ තරප්පු පේළියට හානි වූ අතර නැවේ ගමන ද ක්‍රමයෙන් අඩාල විය. දෙවන ටෝර්පිඩෝවේ ගමන් මාර්ගය අතරතුර ක්‍රියා විරහිතව ගිය අතර ඇතිනියා නෞකාව ගිලා බසින බවක් දක්නට නොලැබීම නිසා ජූලියස් ලෙම්ප් තෙවැනි ප්‍රහාරයකට අණදෙන ලදී. එයද ක්‍රියා විරහිතව ගියේ ය. කෙසේ වූවත් ඇතිනියා නෞකාව දරුණු ලෙස හානි වී තිබු අතර පැය 14 කට පසු එනම් පසුදින උදෑසන 10.40 ට නෞකාව සම්පුර්ණයෙන්ම ගිලාබැස ගියේ ය. 
Fritz Julius Lemp, Image Courtesy: turtledove
නෞකාවේ කපිතාන් ජේම්ස් කුක් ගේ අණදීමෙන් අනතුරුව නෞකාවට සහය පිණිස නෞකා කිහිපයක්ම ඉක්මණින් පැමිණි අතර පුද්ගලයින් 112ක් ජිවිතක්ෂයට පත්විය. එයිනුත් බොහෝ දෙනෙක් ජිවිතක්ෂයට පත්වුයේ මුදවාගැනීමේ කටයුතු සිදුවන අතරතුර යි. ඇතිනියා නෞකාවෙන් මුදවාගෙන ආරක්‍ෂිත බෝට්ටුවක ගමන් කළ පුද්ගලයින් 50ක කණ්ඩායමක්, ඔවුන්ගේ සහයට පැමිණි නියුට් නෙල්සන් නෞකාවේ අවරපෙත්තේ ගැටීම නිසා ජිවිතක්ෂයට පත්විය. 

මෙම සිදුවීමෙන් පසු:

  • ඇතිනියා නෞකාවට එල්ලකළ ප්‍රහාරය දෙවන ලෝක යුද්ධය නිල වශයෙන් ආරම්භ වූ යුධමය ක්‍රියාදාමය විය. 
  • U-30 සබ්මැරීනය / බෝට්ටුව (ද්විත්ව ක්‍රියාකාරී)  අණදෙන්නා ලෙස කටයුතු කළ ජූලියස් ලෙම්ප් මෙය ඔහුගේ වැරදි අණදීමක් බවට එම සිදුවීමෙන් පසු තේරුම් ගත් අතර නාවික ලොග් පොතේ මෙය සටහන් කිරීමෙන් වැළකී තම කණ්ඩායමේ සියල්ලන්ටම මෙය නොපවසන ලෙස පොරොන්දු කරගත්තේ ය.
  • ජර්මනියේ චන්ස්ලර්වරයා මෙන්ම නට්සි නායකයා වූ ඇඩොල්ෆ් හිට්ලර් මෙම සිදුවීම දේශපාලනික හේතුන් මත ප්‍රසිද්ධියට පත්කිරීමෙන් වැළකී සිටින ලෙසට උපදෙස් ලබාදෙන ලදී.
  • බටහිර ඉන්දීය කොදෙව් කණ්ඩායමේ නිලධාරින් විසින් ඉක්මන් තීරණයක් ගෙන කණ්ඩායම එංගලන්තයෙන් ඉවත් කිරීම නිසා ඔවුන් ඇතිනියා නෞකාවේ මඟින් නොවූ අතර සියලුම සාමාජිකයින් කිසිදු අනතුරකින් තොරව කැරිබියන් දුපත් කරා ගියහ.
  • ටෙස්ට් ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාව වසර 7කට නතර විය.
  • එංගලන්තයේ ඉන්දීය සංචාරය (1939/40) අවලංගු විය.
  • එංගලන්තයේ ක්‍රීඩකයින් 6ක් සහ කොදෙව් ක්‍රීඩකයින් 8 කගේ අවසන් ටෙස්ට් තරගය වූයේ කෙනින්ග්ටන් ඕවල් හි ටෙස්ට් තරගයයි. 

මුලාශ්‍ර:
1) https://www.stabroeknews.com/2016/features/09/11/the-abandoned-tour/
2) http://www.espncricinfo.com/wisdenalmanack/content/story/155218.html
3) http://www.espncricinfo.com/magazine/content/story/423581.html
4) http://www.espncricinfo.com/magazine/content/story/537461.html


aq photo 635339848091716130317_zps7olcilbi.png
@Aqibmzm - 105th

යාරා ගඟට පැන මියගිය බ්‍රැඩ්මන්

1992 වසරේ Independent Monthly සඟරාවට ඕස්ට්‍රේලියානු මාධ්‍යවේදියෙකු වන ගිඩියන් හේයිග් විසින් එක්තරා ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයෙකු පිළිබඳව ලිපියක් පළ කළේ ය. ගිලී මියගිය බ්‍රැඩ්මන් (the drowned bradman) යන මාතෘකාවෙන් යුත් මෙම ලිපියේ සඳහන් වන්නේ 1860 දශකයේ දී ඕස්ට්‍රේලියාවේ මුල්ම පළමු පෙළ ශතක ලාභියා වූ රිචර්ඩ් වෝර්ඩිල් පිළිබඳවයි. 1840 වසරේ එංගලන්තයේ දී උපත ලැබූ වෝර්ඩිල් 1861 වසරේ දී ඔස්ට්‍රේලියාවට සංක්‍රමණය විය. දකුණත් පිතිකරුවෙකු වූ ඔහු 1867 වසරේ දී වික්ටෝරියා කණ්ඩායම නියෝජනය කරමින් නිව් සවුත් වේල්ස් පිලට එරෙහිව ලකුණු 110ක් සහ 45ක් රැස්කළේ ය. කෙසේ වෙතත් ඔහු විසින් සිදුකළ මුල්‍යය වංචාවක් හෙළි වීම නිසාවෙන් 1873 වසරේ දී ඔහු යාරා ගඟට පැන සියදිවි නසාගත්තේ ය. විස්ඩන් ක්‍රිකට් සඟරාවේ "Births & Deaths" ක්‍රීඩකයින් ලැයිස්තුවේ මුල්ම වරට සඳහන් වූ ඕස්ට්‍රේලියානු ක්‍රීඩකයා රිචර්ඩ් වෝර්ඩිල් විය. නමුත් ඉන් පසුව පළවූ විස්ඩන් සඟරාවේ ඉහත ලැයිස්තුවෙන් ඔහුගේ නම ඉවත්කරන්නට එහි සංස්කාරකවරයා කටයුතු කර ඇත. එයට ප්‍රධාන හේතුව වෝර්ඩිල් ගේ මරණයට හේතුව විය හැකියි. රිචර්ඩ් වෝර්ඩිල් හට සියුම් කරුණු අමතක විම හෝ පිළිනොපැදීම ඔහුගේ දුර්වල ලක්ෂණයක් වූ අතර වරෙක තස්මේනියානු ක්‍රීඩකයින් 16 ට එරෙහි වික්ටෝරියානු කණ්ඩායමේ නායකයා ඔහු බවට ඔහුට අමතක වීම නිසාවෙන් තරගය ආරම්භ වීමට ප්‍රමාද විය.

වෝර්ඩිල් ඒ වනවිට ඕස්ට්‍රේලියාවේ දක්ෂ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයෙකු මෙන්ම පරිපාලකයෙකු ලෙස නමක් දිනා සිටිය ද ඔහුගේ ක්‍රිකට් නොවන ජීවිතය දිනෙන් දින ආගාධයට ඇදෙමින් තිබිණි. සූදු කෙළියට ඇබ්බැහිව සිටි වෝර්ඩිල්, ඔහුගේ පරාජයන් සියල්ල වසාගැනීමට ඔහුගේ රැකියා ස්ථානය වූ වික්ටෝරියානු සීනි සමාගමේ මුදල් වංචා කරන්නට පටන් ගත්තේ ය. 1873 වසරේ අගෝස්තු 15 වන දින වික්ටෝරියානු සීනි සමාගමේ විගණනය සිදුවන අවස්ථාවේ දී පවුම් 200 ක වංචාවක් සොයාගත් අතර (ඒ වනවිටත් වෝර්ඩිල් පවුම් 7000 ක් පමණ මුදලක් වංචා කර තිබිණි.) ඔහු සෙවීමට පොලිස් නිලධාරින් කටයුතු කර ඇත. පසුව වෝර්ඩිල්, තමන් විසින්ම ඉදිරිපත් වී, ඔහුගේ සමාගමේ ලේකම් ජෝසෆ් රොබර්ට්සන් ඉදිරියේ වසර 5ක් ඇතුළත පවුම් 7,000 ක මුදලක් තම සූදුකෙළිය සඳහා භාවිතා කළ බව පාපොච්චාරණය කළ අතර එම සාකච්ඡාවෙන් අනතුරුව ඔහු යාරා ගඟට පැන සියදිවි නසා ගත්තේ ය.

පොලිසිය විසින් රිචර්ඩ් වෝර්ඩිල් සොයාදෙන අයෙකුට පවුම් 250 ක ත්‍යාගයක් ලබාදෙන බවට පලකළ ගැසට් දැන්වීම.
Image Courtesy: NSW Police Gazette

රිචර්ඩ් වෝර්ඩිල් ගේ දේහය හමුවූ බව පුවත්පතක පළවූ අවස්ථාව.
Image Courtesy: Ovens & Murray
රිචර්ඩ් වෝර්ඩිල් මිය යාමට ප්‍රථම ඔහුගේ ලිපිය.
Image Courtesy: Tasmanian Tribune: 20th of Sep, 1873
මුලාශ්‍ර:
1) Haigh, Gideon (2004). "Game for anything, Writings on Cricket", Black Inc.
2) The Cricket Statistician

aq photo 635339848091716130317_zps7olcilbi.png
@Aqibmzm - 104th

Sunday, May 5, 2019

ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයින් ගේ අපුරු අන්දමේ විකාර ක්‍රියා , බියට පත්වන හේතුන් සහ තරගය අතරතුර දක්වන හැසිරීම් - 1

ක්‍රිකට් යනු ඉන්දියානුවන්ට ආගමකි, ඕස්ට්‍රේලියානුවන්ට සහ එංගලන්ත වැසියන්ට සංස්කෘතික අංගයකි, ශ්‍රී ලාංකිකයින්ට සහ බටහිර ඉන්දීය කොදෙව්වන්ට මෙය විනෝද විය හැකි ක්‍රීඩාවකි. මෙම ක්‍රීඩාව හා බැඳුනු විවිධ සංස්කෘතීන් සහ නොයෙකුත් පුද්ගලයින්ගේ විශ්වාසයන් ඔස්සේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ දී දැකිය හැකි අපූරු අවස්ථාවන්  රාශියක් ඇත. ක්‍රීඩකයින් තරගය ට පෙර, තරගය අතරතුර, තරගාවලියකට සූදානම් වන අතරතුර හෝ විදෙස් තරගාවලියකට පිටත්ව යෑමට පෙර සිදුකරන ක්‍රියා පිළිවෙත් විවිධ වේ. ක්‍රීඩකයින්ගෙන් ක්‍රීඩකයාට මෙය වෙනස් වන අතර, සමාන වන අවස්ථා ද ඇත. පිතිකරණය සඳහා පිටියට පැමිණෙන පිතිකරුවෙකු ඉනිම අතරතුර සිදුකරන යම් ක්‍රියාවන් එම ක්‍රීඩකයාට සාමාන්‍යය හැසිරීමක් වූවද ප්‍රේක්ෂකයාට එය විහිළුවක් විය හැකියි. මෑතක දී එක් එක් ක්‍රීඩකයන් ඉලක්ක කරමින් ඔවුන්ගේ ආගමික විශ්වාසයන් සමච්චලයට ලක් කිරීම ඉතාමත් හොඳ නිදසුනකි. එය ක්‍රීඩකයාට කිසිවෙටකත් අදාළ නොවන්නේ එය ඔහුගේ විශ්වාසය, තරගයට දක්වන පුර්ණ අවධානය කෙරෙහි වැදගත් වන සහ පුහුණු වූ ක්‍රියාවක් බැවින්. ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාවේ මෙවැනි උදාහරණ බොහොමයක් ඇත. මෙය විශ්ලේෂණාත්මකව සාකච්ඡා වීම මෙම ලිපියේ අරමුණ යි.  

පුරුදු පුහුණු වූ දෑ

යම් ක්‍රීඩකයෙක් තරගයක් අතරතුර සිදුකරන හැසිරීම් රටාවක් සෑම තරගයක දී ම පාහේ දැකගත හැකියි. මාස්ටර් බ්ලාස්ටර් අන්වර්ථ නාමය හෙබි සනත් ජයසූරිය පන්දුවකට මුහුණ දීමට ප්‍රථම තම පා ආවරණය සැකසීම අප නිතරම දකින ලද සනත් ජයසූරියට ම ආවේනික හැසිරීම් රටාවක්. මෙය ඔහු කුඩා කාලයේ සිටම ඔහුටම පුරුදු වූ ක්‍රියාවක්. එංගලන්තයේ ගිල්බර්ට් ජෙසප් පන්දුවට මුහුණ දෙන අතරතුර පිත්ත හසුරුවන අයුරු ඔහුටම ආවේණිකයි.  ඉන්දියාවේ සුපිරි පිතිකරු සචින් ටෙන්දුල්කර් පිතිකරණයට පැමිණීමට ප්‍රථම වම් පා ආවරණය මුලින්ම පැලදීම ද මෙයට නිදසුනකි. එමෙන්ම ඉන්දියාවේ හේමු අධිකාරි, කපිල් දෙව්, විරේන්දර් සෙවාග් වැන්නන් පිටියට පිවිසෙන විට ඉහළ බැලීම මෙම කාරණය සනාථ කරයි. (සුර්යයා දෙස බලා ආලෝකය ට හුරුවීම මෙහි අරමුණ බව සමහරුන් තර්ක කළ ද එය එසේ නොවේ. / සමහර විට එය ඔවුන්ගේ ආගමික විශ්වාසයක් වූවද විය හැකියි. නමුත් දකුණු අප්‍රිකාවේ වේග පන්දු යවන ක්‍රීඩක ඩේල් ස්ටේන් ද මෙම ක්‍රියාව සිදුකරයි) 

විශ්වාස සහ ඇදහිලි

තම ආගමික විශ්වාසයන් පිළිපදින අය මෙන්ම යම් යම් ක්‍රියාවන් ඔස්සේ තමන්ට සාර්ථක වීමට හැකිවේ යන්න විශ්වාස කිරීම ඔස්සේ යම් ක්‍රීඩකයින් එක් එක් ක්‍රියා සිදුකරයි. ශ්‍රී ලංකාවේ චමින්ද වාස් සහ නිරෝෂන් දික්වැල්ල තම පන්දු යැවීම හෝ පිතිකරණය ඇරඹුමට පෙර තම ආගම සිහි කිරීම, පකිස්තානු ක්‍රීඩකයින් සහ අනෙකුත් ඉස්ලාම් ලබ්ධික ක්‍රීඩකයින් ශතකයක් හෝ කඩුලු දවා ගැනීමෙන් පසු තම ආගම සිහි කිරීම, ලෝක ශූර ඕස්ට්‍රේලියානු කණ්ඩායම මෙහෙය වූ ස්ටීව් වෝ හට වාසනාව ගෙන දෙන බවට සැලකෙන රතු පැහැති රෙදි කැබැල්ල කලිසම් සාක්කුවේ රඳවා තැබීම මෙයට උදාහරණ වේ.

විකාරශීලි හැසිරීම්

ප්‍රේක්ෂකයින්ට "විකාරයක්" ලෙස හැඟෙන නිරර්ථක හැසිරීම් දක්වන ක්‍රීඩකයින් ද බොහොමයක් ඇත. ඔවුන් යම්කිසි සිදුවීමක් හෝ ක්‍රියාවක් හේතුවෙන් එය ඔවුනට දැඩි ලෙස බලපෑමක් එල්ල වේ යන බිය හෝ යම් ක්‍රියාවක් කළ විට තරගය අතරතුර වාසිසහගත ප්‍රතිඵලයක් බලාපොරොත්තු විය හැකි යන මතයේ දැඩි ලෙස එල්බ සිටින අයයි. කලක් ලෝක වාර්තාගත ආරම්භක සම්බන්ධතාවයක් පිහිටුවීමට දායකත්වය සැපයූ දකුණු අප්‍රිකාවේ නීල් මැකෙන්zසි මෙයට හොඳම උදාහරණය වේ (ඒ ඇයි ද යන්න පහළ විස්තර කර ඇත.)

ක්‍රීඩකයෙක් කුඩා කළ සිට පුරුදු වූ සහ ඔවුන්ගේ ආගමික විශ්වාසයන් හැරුණු කළ අනෙකුත් විකාරශීලි හැසිරීම් මෙන්ම විකාරශීලි විශ්වාසයන් ගෙන් තොර ක්‍රීඩකයින් ද ඇත. ඉන්දියාවේ විරාත් කෝලි, ඔහුගේ ආරම්භක අවිධියේ දී සෑම තරගයක් සඳහාම ඔහුගේ ප්‍රියතම අත්වැසුම් යුගලය භාවිතා කළේ එය ඔහු ම පමණක් පිළිගත් විශ්වාසයක් හේතුවෙනි. නමුත් පසු කළක එවැනි විශ්වාස වලින් තොරවූ විරාත් කෝලි වඩාත් වැදගත් වන්නේ ආත්මවිශ්වාසය සහ උත්සාහය බවට අවබෝධ කරගත්තේ ය.

එමෙන්ම ඕස්ට්‍රේලියානු ක්‍රීඩකයින්ගේ විශ්වාසයක් වන අවාසනාව ගෙන දෙන Devil's No. හෙවත් 87 අංකය ට එරෙහි වූ ඩොනල්ඩ් බ්‍රැඩ්මන් පැවසුවේ " 13 වන සිකුරාදා, කළු බළල්ලු සහ අංක 87 මවාගත් විකාර" ලෙසයි. මෙය තහවුරු කිරීමට ඔහු ඇඩ්ලේඩ් හි ගොඩනැගිල්ලක 8 වන මහලේ 87 වන කාමරය ඔහු වෙනුවෙන් වෙන්කරගත්තේ ය.

පහත දක්වා ඇත්තේ ක්‍රීඩකයින් තරගය අතරතුර හෝ පෙර පිළිපදින යම් හැසිරීම් රටා සහ අපූරු අන්දමේ විශ්වාස සහ ඇදහිලි කිහිපයක් (මෙහි සමහර අවස්ථා 100% සත්‍ය නොවිය හැක)

1) සුනිල් ගවස්කාර්   - ඉන්දියාවෙන් බිහිවූ ශ්‍රේෂ්ටතම පිතිකරුවෙකු ලෙස සැලකෙන සුනිල් ගවස්කාර් තරගය ආරම්භ වත්ම තම සහායක ආරම්භක පිතිකරුගේ දකුණු පසින් ඇවිද පිටියට පිවිසේ. 
Image courtesy: sportskeeda
2) අමරනාත් (මොහින්දර් සහ ලාලා) - ඉන්දියාවේ සුප්‍රසිද්ධ පිය පුතු යුගලයක් වූ ලාලා අමරනාත් සහ මොහින්දර් අමරනාත් නිතරම රතු පැහැති ලේන්සුවක් හෝ රතු රෙදී කැබැල්ලක් සාක්කුවේ රඳවා තිබු බවට කියැවේ.
Image Courtesy: Didima
3) බාසිත් අලි - පකිස්තානු හිටපු පිතිකරුවෙකු වූ බාසිත් අලි ක්‍රිකට් ක්‍රීඩාංගනයට පිවිසීමට නිතරම ඔහු විසින් තෝරාගත් ගමන් මාර්ගයක ගමන් කිරීම.
Image Courtesy: Pintrest
4) ෂොයිබ් මලික් -  පළඳින සපත්තු යුගලය දිගු කාලයක් තිස්සේ වෙනස් නොකිරීම. 
Image Courtesy: Mid-day
5) සලීම් මලික් - පිතිකරණ අනුපිළිවල දැනගැනීමට සලීම් මලික් විශාල අකමැත්තක් දැක්වූ අතර පිතිකරණය කළ යුතු ස්ථානය පමණක් ඔහුට පැවසීම ප්‍රමාණවත් විය. 
Image Courtesy: Amazon
6) ක්‍රිෂ් ශ්‍රීකාන්ත් - සෑම පන්දුවකටම මුහුණ දීමෙන් අනතුරුව ස්ක්වෙයාර් ලෙග් හි ස්ථානගත ව සිටින විනිසුරු දෙසට යම් දුරක් ඇවිදීම. පන්දු යවන්නා ගේ ස්වාභාවය මත ඔහු ඇවිද යන දුර වෙනස් විය. 
Image Courtesy: Youtube
7) භගවත් චන්ද්‍රසේකර් - තම දකුණත නිතරම ඇදීමකට ලක්කරන අතර එයට හේතුව වූයේ ඔහු ගේ හින්දු ආගමික ශූද්ධ වූ නූල තම උරහිස සිට හරස් අතට පිහිටුවීමත් පන්දු යවන සෑම අවස්ථාවක දී ම එය නිසි අයුරින් ඇති බවට තහවුරු කිරීම පිණිසයි. ප්‍රේක්ෂකයින් ඔහු එලෙස ඇදීමකට ලක්කරන බවට සැක කරන ලද්දේ ඔහුට පෝලියෝ රෝගය වැළඳ තිබු බව නිසයි. නමුත් එය එසේ නොවේ.
Image Courtesy: ESPN Cricinfo
8) සzහීර් අබ්බාස් - ආසියානු බ්‍රැඩ්මන් ලෙස විරුදාවලිය ලැබූ පකිස්තානයේ සzහීර් අබ්බාස් 1974 වසරේ එංගලන්ත සංචාරය අතරතුර යම් තරගයක දී (ටෙස්ට් නොවේ) ඉතාමත් හොඳින් ලකුණු රැස්කරමින් සිටි අතර පසුව පිත්ත මාරුකරන ලදී. පිත්තේ කිසිදු ගැටළුවක් නොමැති වූවත් අබ්බාස් ගේ පිළිතුර වූයේ එම පිත්තෙන් ඔහුට වැඩි ලකුණු ප්‍රමාණයක් රැස්කළ හැකි බවත් එම සාමාන්‍යය තරගයට එම පිත්ත භාවිතා කර ලකුණු නාස්ති කිරීම තේරුමක් නැති බවයි.
Image Courtesy: Ken Piesse Cricket Books
9) ජාවෙඩ් මියන්ඩාඩ් - පිතිකරණයට පැමිණීමට පෙර ජලයෙන් පිරිසිදු වී පැමිණෙයි (ablution). 
Image Courtesy: Pintrest
10) මහාදේවන් සතාසිවම් - පිත්තෙන් විදෙස් ක්‍රීඩකයින් විස්මයට පත්කළ ශ්‍රී ලංකාවේ ශ්‍රේෂ්ට පිතිකරුවෙකු ලෙස සැලකෙන මහාදේවන් සතාසිවම් කඩුලු අතර දිවීමට වැඩි කැමැත්තක් දැක්වූයේ නැත.
Image Courtesy - The Island
11) අර්ජුන රණතුංග - හිටපු ලෝක ශුර ශ්‍රී ලංකා නායක අර්ජුන රණතුංග පුරුද්දක් ලෙස කඩුලු අතර අනවශ්‍යය ලෙස දිවීමෙන් වැළකී ඇවිදි යාම ප්‍රිය කරන ලදී. 90 දශකයේ sportstar සඟරාවේ සම්මුඛ සාකච්ඡාවක දී අර්ජුන හෙළි කළේ ඔහු අනවශ්‍යය ලකුණු රැස්කිරීමට උත්සහ කර දුවද්දී දැවී යාමෙන් වැළකිම සඳහා එලෙස ඇවිදෙන බවයි.
Image Courtesy: The Telegraph
12) මහේල ජයවර්ධන - සෑම ලකුණු 4 කට හෝ 6 පහරකට පසු යාර 22 සීමාව සම්පුර්ණ කර නැවත පිතිකරණය සීමාවට පැමිණීම.
Image Courtesy: The Daily Star
13) රොෂාන් මහානාම - පිත්තේ මිට , තම නිකට ප්‍රදේශයේ ගෑවීම.
Image Courtesy: Picssr
14) සනත් ජයසූරිය - පන්දුවකට මුහුණ දීමට ප්‍රථම තම පා ආවරණ සහ අනෙකුත් ආරක්‍ෂිත ආවරණ සැකසීම
Image Courtesy: cricketpix
15) අනිල් කුම්බ්ලේ - පකිස්තානයට එරෙහිව කඩුලු 10ක් දවාගත් ටෙස්ට් තරගය අතරතුර කුම්බ්ලේ සෑම කඩුල්ලක් දවා ගැනීමෙන් අනතුරුව තම ස්වෙටරය සහ තොප්පිය සචින් ටෙන්දුල්කර් හට ලබා දී පන්දු යවන ලදී.
Image Courtesy: Live India
16) මයිකල් ක්ලාර්ක් - පිතිකරණයට පෙර අධික ශබ්ධය උපදවන ගීත ඇසීමට ප්‍රිය කරන මයිකල් ක්ලාර්ක්, ඒ හේතුවෙන්ම පන්දුවට පහර දෙන විට ඔහුගේ අවධානය ඉහළ මට්ටමක පවත්වා ගත හැකි බවට ඔහු විශ්වාස කරයි.
Image Courtesy: ABC
17)  ස්ටීව් වෝ - 1993 වසරේ දී ලීඩ්ස් හි දී පැවති ටෙස්ට් තරගයේ දී ස්ටීව් වෝ ලකුණු 60ක් රැස්කරමින් සිටින අතරතුර ඔහුගේ මිත්තණිය විසින් ලබාදුන් රතු පැහැති ලේන්සුවක් ඔහුගේ කලිසම් සාක්කුවේ රඳවා පිතිකරණයේ යෙදුනු අතර එම ටෙස්ට් ඉනිමේ දී ශතකයක් වාර්තා  කිරීමට ඔහුට හැකිවිය. එය වාසනාව ගෙන දුන් රෙදි කැබැල්ලක් බවට ස්ටීව් වෝ පවසයි.
Image Courtesy: Daily News
18) මයිකල් ඇතර්ටන් - එංගලන්තයේ හිටපු නායකයෙකු වූ මයිකල් ඇතර්ටන් ටෙස්ට් තරගයක දිනයේ නිමාවෙන් පසු ඔහු නොදැවී සිටියේ නම් සම්මුඛ සාකච්ඡා, මාධ්‍යය හමුවීම් වලින් වැළකී සිටි අතර එයට හේතුව වුයේ එය අවාසනාව ගෙන දේ යන බියයි.
Image Courtesy: Amazon
19) ඉම්රාන් ඛාන් - 1992 ලෝක ශුර පකිස්තාන කණ්ඩායම මෙහෙය වූ ඉම්රාන් ඛාන් එම තරගාවලියේ අවසන් තරගය ට පෙර ව්‍යාග්‍රයෙකුගේ රුව සිතුවම් කළ කමිසයක් පැළඳ සිටියේ ය. එදින ඔහුට වාසිදායක දිනයක් වේ යන සිතුවිල්ල ඔහුට තිබුණු නිසා.
Image Courtesy; India Times
20) ටෙඩ් ඩෙක්ස්ටර් - ප්‍රථම සීමිත ඕවර තරගාවලියේ ජයග්‍රාහි පිලේ නායකයා වූ ලෝර්ඩ් ටෙඩ් හෙවත් එංගලන්තයේ ටෙඩ් ඩෙක්ස්ටර් ටෙස්ට් තරගයක තීරණාත්මක අවස්ථා වලදී ඔහු පුහුණ වූ ගොල්ෆ් පහරක් නැවත නැවත අනුකරණය කිරීම.
Image Courtesy: Cricket Country
21) අබ්දුල් රසාzක් - පිතිකරණය පැමිණෙන අවස්ථා වල දී සාමන්‍යය හිස් ආවරණයක් (කැප් එක) පසුපස ට රඳවා එයට උඩින් තම හෙල්මටය පැළඳීම
Image Courtesy: Getty images
22) මාර්ක් රාම්ප්‍රකාෂ් - බබ්ල්ගම් හැපීම පුරුද්දක් කරගත් මාර්ක් රාම්ප්‍රකාෂ් දිගු ඉනිම් රැස්කිරීමට හැකි පිතිකරුවෙකු ලෙස ප්‍රසිද්ධයි. එවැනි ඉනිම් අතරතුර විවේකය ලබා දෙන අතරතුර කඩුල්ලේ ඉණි මත තම බබ්ල්ගම් කැබැල්ල අලවා යන ඔහු, විවේක කාලයෙන් පසු පිතිකරණයට පැමිණෙද්දී නැවතත් එය හැපීම සඳහා භාවිතා කරයි.
Image Courtesy: Getty Images
23) දනිෂ් කනේරියා - පන්දු යැවීම ආරම්භ කරන අවස්ථාවේ දී ඇඟිලි දිව ගෑමට සමාන අවස්ථාවක් දැකගත හැකියි. 
Image Courtesy: nzcreativewebdesign
24) කෞෂාල් සිල්වා - පන්දුවට මුහුණ දුන් පසු, ඊළඟ පන්දුවට පෙර ඔහු තම අත් ආවරණය පිත්තේ මිට සහ කලව ආවරණය අතර චලනය කර, පසුව පිත්ත නිවැරදිව ග්‍රහණය කර ඇති ද (grip) යන්න තහවුරු කරගනියි.

25) ජැක් රසල් - චිත්‍ර ශිල්පියෙක් ලෙසට ද ප්‍රචලිත එංගලන්තයේ හිටපු ටෙස්ට් කඩුලු රකින්නා ජැක් රසල් අමුතු ගති පැවතුම් සහිත ක්‍රීඩකයෙකි. තම හිස් ආවරණයට (Hat) දැඩි ලෙස ඇලුම් කළ ඔහු එය කිසිවිටකවත් වෙනස් කිරීමට කැමැත්තක් දක්වා නැත. වරෙක බාර්බඩෝස් හි දී නවාතැන්ගත් හෝටල් කාමරයේ දී තෙතබරිත ව තිබු හිස් ආවරණය ඉක්මනින් වේලීමට එය මයික්‍රෝ උඳුනක රත් කිරීමට දැමු අවස්ථාවක එය ගිනි ගැනීම නිසා ඉතාමත් දුකට පත්වූ බවට ඔහුගේ කාමර සඟයා වූ ග්‍රෙහැම් හික් පවසා ඇත. එමෙන්ම පිටතින් ගන්නා ආහාර සඳහා දැඩි බියකින් පසුවූ ඔහු එයට පිළියමක් වශයෙන් ඔහුගේ ගමන් මලු තුල විස්කෝතු, තැම්බූ බෝංචි ඇට සහ තේ පැකට්ටු වලින් පුරවා රැගෙන යයි. 1989 ඕවල් හි පැවති අළු බඳුන ටෙස්ට් තරගය පුරාවටම ඔහු එක් තේ පැකට්ටුවක් වරින් වර භාවිතා කර ඇත. දිනකට තේ කෝප්ප 20ක් පමණ පානය කරන අවස්ථා ද ඇත. මාධ්‍යවේදීන්ට ඔහුගේ දුරකථන අංකය සහ ලිපිනය පවා නොදෙන රසල් ට මෙවැනි සුවිශේෂී අනන්‍යතාවයක් ගොඩ නැගී තිබිණී. 
Image courtesy: Cricket Country
26) විරේන්දර් සෙවාග් - ජර්සි අංකයක් රහිතව ක්‍රීඩා කළ සෙවාග් දැඩි ලෙස අංක සම්බන්ධයෙන් සැළකිලිමත් වේ. එමෙන්ම පිතිකරණය යෙදෙන අතරතුර ගීත ගායනයේ ද ඔහු යෙදේ. 
Image Courtesy: Newshub
27) ස්ටීව් ස්මිත් - මෑත කාලයේ වඩාත් කතාබහට ලක්වූ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයෙකු වන ඕස්ට්‍රේලියාවේ ස්ටීව් ස්මිත් තම සපත්තු යුගලයේ ලේස් දැකීමට ඉතාම අකමැත්තක් දක්වන අතර එය ඔහුගේ තරගයට ඇති අවධානය ද බිඳ දැමිය හැකි මට්ටමේ එකකි. IPL තරගාවලිය අතරතුර මෙම ලේස් ගැටළුවට විසඳුමක් ලෙස ස්මිත් එය ඔහුගේ මේස් ජෝඩුවේ අලවන බවට ඔහු හෙළි කළේ ය. 
Image Courtesy: Cricket Australia
28) හනිෆ් මොහමඩ් - ලිට්ල් මාස්ටර් යන අන්වර්ථ නාමය හෙබි පකිස්තානයේ හනිෆ් මොහොමඩ් පිතිකරණයේ යෙදෙන අතරතුර පන්දුවකට මුහුණ දීමට පෙර තම උදර ප්‍රදේශය අල්ලා, පපු ප්‍රදේශය තට්ටු කර ඉන්පසු හිස්වැසුම සකසා සැරසෙයි. මෙය සෑම පන්දුවකට පසු දැකගත හැකි අතර කිසියම් හෝ අවස්ථාවක දී එලෙස කිරීමට ඔහුට නොහැකි වුවහොත් ඔහු දැවී යාමේ සම්භාවිතාවය ද ඉහළ විය.
Image Courtesy: Rediff
29) එවර්ටන් වීක්ස් - කොදෙව් W ත්‍රිත්වයේ ප්‍රබල ක්‍රීඩකයෙක් වූ එවර්ටන් වීක්ස් ඔහු විසින් පළඳින ලද බාබර්ඩෝස් කණ්ඩායමේ හිස්වැසුම ට දැඩි කැමැත්තක් දැක්වූයේ ය. එමෙන්ම එම හිස්වැසුම පැළඳීමෙන් ඔහුට විශාල ලකුණු කරා යා හැකි බවට දැඩි විශ්වාසයක් ද ඔහුට තිබිණී. එක්වරක් ඔහු රතු පැහැති කොදෙව් හිස්වැසුම පැළඳ ක්‍රීඩා කරන විට ඉතා අඩු ලකුණු ප්‍රමාණයකට දැවී ගිය අතර ඉන් අන් පසු ඉනිමේ දී ශතකයක් රැස්කරන විට ඔහු පැළඳ සිටියේ බාබර්ඩෝස් හි හිස්වැසුමයි.
Image Courtesy: Evening Standard
30) නීල් මැකෙන්සිz - ක්‍රිකට් ලෝකයේ වඩාත්ම විකාර අදහස් මෙන්ම අමුතු වර්ගයේ විශ්වාස පිළිගන්නා  (most eccentric & superstitious cricketer) ක්‍රීඩකයා ලෙස සැලකෙන්නේ නීල් මැකේන්සිz ය. දකුණු අප්‍රිකාව වෙනුවෙන් ඉතාමත් දක්ෂ ලෙස පිතිකරුවෙකුගේ භූමිකාව ඉටුකළ ඔහු විවිධ හේතුන් මත විවිධ ක්‍රියාවන් පිටිය අතරතුර හෝ ඉන් පිටත දී සිදුකරන අතර යම් යම් දෑ වලට බියක් දක්වයි. මැකේන්සිz සුදු පැහැති ඉරි වලට කැමැත්තක් නොදක්වයි. එමෙන්ම පිතිකරණයට පැමිණීමට පෙර විවේකාගාරයේ ඇති වැසිකිලියේ සියලුම කොමඩ් අසුන් (WC seat cover) ඉහළ  දමා ජලය ගලා යෑමට සලස්වන (Flush) අතර සිවිලිමේ පිත්ත අලවා  (ටේප් එකක් ඇසුරෙන්) පසුව ගලවා පිත්ත රැගෙන  ක්‍රීඩාංගනය දෙසට යයි. ඔහු පවසන පරිදි මෙම පිත්ත සිවිලිමේ ඇලවීමේ සිතුවිල්ල ඔහුට පැමිණියේ වරෙක කණ්ඩායමේ සඟයින් නීල් නොමැති අවස්ථාවක් බලා ඔහුගේ පිත්ත සිවිලිමේ අලවා එල්ලා තැබූ පසු එම පිත්ත සිවිලිමෙන් ගලවා දමා එම ඉනිමේ දී ශතකයක් රැස්කිරීම යි. එතැන් පටන් එය පුරුද්දක් කරගත් නීල් ඉන් පසු තරගයේ දී ලකුණු නොලබා දැවී ගියේ ය. නීල් පිතිකරණයට පෙර O දැකීමට ද අකමැති ය. 2008 වසරේ ලෝර්ඩ්ස් හි දී පැවති ටෙස්ට් තරගයේ දෙවැනි ඉනිම සඳහා දකුණු අප්‍රිකානු පිලට දින දෙක හමාරක් පිතිකරණයේ යෙදීමට අවස්ථාව ලබාදුන් එංගලන්ත පිලට ආරම්භක පිතිකරුවන්ගේ ප්‍රමාදයක් දක්නට ලැබිණි. එයට හේතුව වූයේ ද නීල් මැකෙන්සිz අනවශ්‍යය ලෙස තරගය පිළිබඳව සිතීම හේතුවෙන් පා ආවරණය පැළඳ සිටි ඔහුට ඒ පිළිබඳව සෑහීමකට පත් නොවී, පා ආවරණ ගලවා නැවත පැළඳීම යි. එලෙස ඔහුට පා ආවරණය ගැලවීමේ සිතුවිල්ල මතු වූයේ එම පා ආවරණ නිෂ්පාදකයා වූ "Gun & Moore" නාමයේ "O" යුගලයයි. 
Image Courtesy: Sky Sports
Cricket Monthly සඟරාවේ දී නීල් මැකෙන්සිz පැවසුයේ ඔහුට OCD (Obsessive Compulsory Disorder) වැළඳ ඇති බවට සැක කරන බවයි (ඔහුට එවැන්නක් නොමැති බවට හෙළි වී ඇත). එනම් අනවශ්‍යය සිතුවිලි , අදහස් හෝ හැඟීම් ඇතිවීම වැනි රෝගයකින් වැළඳ සිටීම. කෙසේ වූවත් නීල් පවසන්නේ යම්කිසි තරගයකදී යම් ක්‍රියා පටිපාටියකට හුරු වීමෙන් අනතුරුව (ඉහත සඳහන් කළ පරිදි) තරගයට ඇති අවධානය ඉහළ මට්ටමටකට පවත්වා ගැනීමට හෝ සම්පුර්ණයෙන්ම අවධානය බිඳ දැමිය හැකි බවයි. එම නිසාම නීල් පිතිකරණයේ දී යම් ලකුණු සීමාවන් පසු කරන සෑම අවස්ථාවක දී ම කෙටි දුරක් ඇවිදින අතර (පිටිය තුළ), ලබා ගන්නා ලකුණු ප්‍රමාණය මත එය වෙනස් වේ. ලකුණු 100 සම්පුර්ණ කළ විට තණනිල්ල සැකසීම (Gardening) වැනි ක්‍රියාවන් වල යෙදීමෙන් ඉහත පරිදි අනවශ්‍යය සිතුවිලි මතු නොවන බවට ද ඔහු පවසයි.


--------මෙම ලිපියේ තවත් කොටසක් බලාපොරොත්තු වන්න---------

මුලාශ්‍ර:
1) https://www.wisden.com/stories/the-ten-quirks-tweaks-eccentricities 
2)https://www.skysports.com/watch/news/8797953/neil-mckenzie-explains-why-he-taped-bat-to-dressing-room-ceiling
3)http://www.thecricketmonthly.com/story/1164565/-when-i-really-wanted-things-to-go-well--i-tried-to-control-the-outcome-through-ocd
4)https://zeenews.india.com/cricket/steve-smith-has-a-unique-superstition-and-the-australian-team-cannot-stop-talking-about-it-1990505.html
5) http://archives.sundayobserver.lk/2014/11/16/spo30.asp

Special Thanks: Janith Chinthana @Janith84

aq photo 635339848091716130317_zps7olcilbi.png
103rd - @Aqibmzm